Communiceren:
Dat doen we allemaal!
We zenden een boodschap naar een ontvanger.
Je kan dat doen omdat iemand jou aanspreekt en jij daarop reageert, of je kan zelf initiatief nemen.
Communiceren doen we met ons hele lichaam.
Dat gaat van non-verbale communicatie zoals aankijken, glimlachen, wijzen, mimiek, een hand nemen, iets vastnemen, iets in de hand van iemand leggen, natuurlijke of aangeleerde gebaren… tot gesproken taal: het gebruiken van bepaalde geluiden, klanken, woordimitaties, woorden, zinnetjes, liedjes, …
Voor sommige kinderen is communiceren niet vanzelfsprekend. Deze kinderen worden vaak onderschat. We denken dan dat ze nog niets begrijpen.
Of men denkt dat ze geen behoefte hebben om te communiceren, omdat ze niet of inconsistent reageren op onze pogingen tot een heen-en-weer interactie.
Het is vaak een belangrijk kenmerk bij kinderen met ontwikkelingsstoornissen: de communicatieve ontwikkeling loopt anders of vertraagd.
Communicatieve ontwikkeling bij niet of weinig sprekende kinderen met autisme
Heel wat niet of weinig sprekende kinderen met autisme hebben o.a. problemen met sensorische prikkelverwerking en met de motorische planning.
Ze kunnen ons niet tonen wat ze kunnen, weten of begrijpen.
Er zijn heel wat aspecten die moeilijker verlopen:
Motorische planning
Imitaties van handelingen, gebaren, geluiden,…
Sociale signalen geven en beantwoorden zoals kijken, een blik volgen, reiken, wijzen…
En dan hebben we het nog niet over de verschillen in hoe kinderen taal verwerken en ontwikkelen. Daarover lees je meer op de pagina ‘Taalontwikkeling’.
We zien dat kinderen met autisme vaak gestalt taalverwerkers zijn. Hun taalontwikkeling start met echolalie. Ze hebben nog géén verwijzende taal, ze gebruiken nog geen losse woorden zoals wij die gebruiken. Ze zijn vaak minder verstaanbaar omdat hun uitingen veel langer zijn: ze zeggen immers stukken taal na die ze ergens anders hebben gehoord. De betekenis ervan kan je ook niet letterlijk nemen. Veel gestalt taalverwerkers hebben auditieve verwerkingsproblemen. Visuele ondersteuning van taal kan helpen om beter taal te verwerken. We kunnen ondersteunende communicatiehulpmiddelen ook bij hen inzetten. Als ze nog geen verwijzende taal hebben, starten we niet meteen met de losse woorden. Hoe je hun taalontwikkeling wel kan ondersteunen met ondersteunende communicatie, dat kan je leren in de cursus ‘Laat Gestalt Taal Ontwikkelen’.
Communicatiehulpmiddelen:
Als spreken niet zo goed lukt, dan kunnen communicatiehulpmiddelen helpen.
Je kan heel wat info vinden op de volgende website: https://ikkannietpraten.be/
Wil je hier meer over weten dan kan je hiervoor terecht bij verschillende instanties. Zo kan je bij MODEM onafhankelijk advies krijgen over een geschikt ondersteunend communicatiehulpmiddel en opleidingen hierrond volgen.
Neem een kijkje op hun website: https://www.modemadvies.be/
Bekijk het interview om meer te weten!
Starten met ondersteunende communicatiemiddelen is misschien nog helemaal nieuw voor jou.
Misschien ben je een ouder, grootouder, leerkracht van een kindje die dit gebruikt, en wil je dit goed aanpakken?
Dan maakte ik dit steuntje in de rug speciaal voor jou!
Hieronder kan je dé vuistregels downloaden voor een goede basis.